چطور میتوان در یک رابطه، از سوء تفاهمهای دائمی جلوگیری کرد؟
سوء تفاهمها یکی از عوامل اصلی بروز اختلاف و حتی فروپاشی روابط عاطفی هستند. خوشبختانه، با اتخاذ رویکردهای صحیح و تمرین مهارتهای ارتباطی موثر، میتوان احتمال بروز این مشکلات را به حداقل رساند. در این مقاله، به 16 نکته کلیدی برای جلوگیری از سوء تفاهمهای دائمی در روابط میپردازیم:
با عمل کردن به این موارد، میتوانید فضایی امن و صمیمی در رابطه خود ایجاد کنید و از بروز بسیاری از سوء تفاهمها پیشگیری نمایید:
- ✳️
بیان واضح و صریح:
منظور خود را به روشنی و بدون ابهام بیان کنید. از به کار بردن کلمات مبهم و کلی پرهیز کنید. - ✳️
گوش دادن فعال:
با دقت به صحبتهای طرف مقابل گوش دهید و سعی کنید منظور او را به درستی درک کنید. از سوال پرسیدن برای شفافسازی دریغ نکنید. - ✳️
بیان احساسات به جای اتهام زدن:
به جای سرزنش و اتهام زدن به طرف مقابل، احساسات خود را با لحنی آرام و محترمانه بیان کنید. - ✳️
بهرهگیری از “من” به جای “تو”:
به جای اینکه بگویید “تو همیشه. . . “, از جملاتی استفاده کنید که با “من” شروع میشوند و احساسات شما را بیان میکنند. مثلاً بگویید “من احساس میکنم. . . “ - ✳️
توجه به زبان بدن:
به زبان بدن خود و طرف مقابل توجه کنید. گاهی اوقات، زبان بدن میتواند پیامهای ناگفتهای را منتقل کند. - ✳️
اجتناب از پیشداوری:
قبل از اینکه حرفهای طرف مقابل را بشنوید، از پیشداوری و قضاوت خودداری کنید. - ✳️
پرسیدن سوالات شفافکننده:
اگر منظور طرف مقابل را به درستی متوجه نشدید، سوالاتی بپرسید تا ابهامات برطرف شوند. - ✳️
تایید کردن شنیدهها:
برای اطمینان از اینکه منظور طرف مقابل را درست متوجه شدهاید، شنیدههای خود را با او تایید کنید. مثلاً بگویید “منظورت این بود که. . . ؟” - ✳️
مدیریت انتظارات:
انتظارات خود را از رابطه و از طرف مقابل به طور واقعبینانه تنظیم کنید. - ✳️
درک تفاوتهای فردی:
بپذیرید که شما و طرف مقابلتان دو فرد متفاوت با دیدگاهها و تجربههای منحصر به فرد هستید. - ✳️
زمانبندی مناسب برای گفتگو:
برای گفتگوهای مهم، زمانی را انتخاب کنید که هر دو طرف آرام و متمرکز باشید. - ✳️
اجتناب از گفتگو در حالت خستگی یا عصبانیت:
اگر خسته یا عصبانی هستید، گفتگو را به زمان دیگری موکول کنید. - ✳️
احترام متقابل:
در تمام گفتگوها، به طرف مقابل احترام بگذارید و از توهین و تحقیر خودداری کنید. - ✳️
حل مسئله به جای برنده شدن:
هدف از گفتگو باید حل مسئله باشد، نه برنده شدن در بحث. - ✳️
بخشش:
اگر طرف مقابل اشتباهی مرتکب شد، او را ببخشید و اجازه ندهید که کینه و ناراحتی در رابطه شما ریشه بدواند. - ✳️
صبر و شکیبایی:
تغییر عادات و ایجاد الگوهای ارتباطی جدید زمانبر است. صبور باشید و به تلاش خود ادامه دهید. -
1. ارتباط شفاف و باز را تمرین کنید.
بهجای اینکه فرض کنید طرف مقابلتان باید بداند شما چه احساسی دارید یا چه فکری میکنید، به صراحت و وضوح احساسات، نیازها و انتظارات خود را بیان کنید. از کلمات مناسب استفاده کنید و از لحنی آرام و محترمانه بهره ببرید.
در مورد هر چیزی، حتی موضوعات دشوار یا ناخوشایند، صحبت کنید. سکوت و پنهان کاری فقط باعث ایجاد شک و سوء تفاهم میشود. سعی کنید فضایی امن و بدون قضاوت ایجاد کنید تا هر دوی شما بتوانید با خیال راحت حرفهایتان را بزنید.
به طور مثال، به جای اینکه بگویید: “تو هیچ وقت به حرف من گوش نمیدی!”، بگویید: “وقتی من دارم صحبت میکنم و تو حواست جای دیگهست، احساس میکنم حرفهایم برایت مهم نیستند. “
هرچه ارتباط شما شفافتر و بازتر باشد، احتمال سوء تفاهم کمتر خواهد شد.
سعی کنید احساسات و افکار خود را با زبان بدن خود هماهنگ کنید.
2. شنونده فعال باشید.
وقتی طرف مقابلتان صحبت میکند، فقط منتظر نوبت خود برای صحبت کردن نباشید. به دقت گوش دهید، سعی کنید منظور او را درک کنید و سوالات مرتبط بپرسید.
از تکنیکهای شنیداری فعال مانند بازگویی (Paraphrasing) و خلاصه کردن استفاده کنید. مثلا بگویید: “اگر درست فهمیده باشم، منظورت اینه که. . . ” یا “پس تو میگی که. . . “
این کار نشان میدهد که شما به صحبتهای او اهمیت میدهید و سعی دارید او را درک کنید. از قطع کردن صحبت او خودداری کنید و به او فرصت دهید تا حرفش را کامل بزند.
به زبان بدن او نیز توجه کنید. ارتباط چشمی برقرار کنید، سرتان را تکان دهید و واکنشهای مناسب نشان دهید.
سعی کنید همدلی کنید و خودتان را جای او بگذارید تا بتوانید احساسات و دیدگاه او را بهتر درک کنید.
اگر متوجه نشدید منظور او چیست، خجالت نکشید و سوال بپرسید. بهتر است سوال بپرسید تا اینکه برداشت اشتباهی داشته باشید.
3. پیشفرضها را کنار بگذارید.
بزرگترین عامل سوء تفاهمها، پیشفرضها و قضاوتهای عجولانه هستند. به جای اینکه فرض کنید میدانید طرف مقابلتان چه فکری میکند یا چه نیتی دارد، از او بپرسید.
از کلیشهها و تعمیمها دوری کنید. هر فردی منحصر به فرد است و دیدگاه خاص خود را دارد. سعی کنید طرف مقابلتان را بدون پیشداوری بشنوید و درک کنید.
هرگز فرض نکنید که میدانید طرف مقابلتان چه احساسی دارد. از او بپرسید چه احساسی دارد و به حرفهایش گوش دهید.
به جای اینکه بگویید: “من میدونم تو الان ناراحتی!”، بگویید: “احساس میکنی ناراحتی؟”
وقتی شما پیشفرضها را کنار میگذارید، برای درک دیدگاه طرف مقابلتان بازتر میشوید و احتمال سوء تفاهم کاهش مییابد.
4. همدلی را تقویت کنید.
همدلی به معنای توانایی درک و سهیم شدن در احساسات دیگران است. وقتی شما با طرف مقابلتان همدلی میکنید، میتوانید دیدگاه او را بهتر درک کنید و واکنشهای مناسبتری نشان دهید.
برای تقویت همدلی، سعی کنید خودتان را جای طرف مقابلتان بگذارید و از دیدگاه او به مسائل نگاه کنید. به احساسات او توجه کنید و سعی کنید درک کنید چرا او این احساسات را دارد.
به جای اینکه قضاوت کنید، سعی کنید بفهمید. به جای اینکه انتقاد کنید، سعی کنید حمایت کنید.
وقتی شما با طرف مقابلتان همدلی میکنید، میتوانید صمیمیت و اعتماد را در رابطه خود افزایش دهید و احتمال سوء تفاهم را کاهش دهید.
همدلی به معنای درک و احترام به احساسات و دیدگاه اوست.
5. به لحن و زبان بدن دقت کنید.
ارتباط فقط کلامی نیست. لحن صدا، زبان بدن و حالات چهره نیز در انتقال پیام نقش مهمی دارند. گاهی اوقات لحن صدا یا زبان بدن میتواند پیامی متناقض با کلمات منتقل کند و باعث سوء تفاهم شود.
مثلا اگر کسی با لحنی تند و عصبی بگوید “من خوبم!”، ممکن است باور نکنید که او واقعا خوب است. به همین دلیل، باید به لحن صدا و زبان بدن طرف مقابلتان توجه کنید و سعی کنید احساسات واقعی او را درک کنید.
در ضمن، به لحن صدا و زبان بدن خودتان نیز توجه کنید. سعی کنید با لحنی آرام و مهربان صحبت کنید و از زبان بدنی مثبت استفاده کنید.
ارتباط چشمی برقرار کنید، لبخند بزنید و سرتان را تکان دهید. این کارها نشان میدهند که شما به صحبتهای طرف مقابلتان توجه میکنید و به او احترام میگذارید.
اگر احساس میکنید لحن صدا یا زبان بدن شما ممکن است باعث سوء تفاهم شود، سعی کنید آن را اصلاح کنید.
مثلا اگر عصبانی هستید، قبل از اینکه صحبت کنید، چند نفس عمیق بکشید و سعی کنید آرام شوید.
6. سوال بپرسید.
اگر چیزی را متوجه نمیشوید یا در مورد منظور طرف مقابلتان تردید دارید، خجالت نکشید و سوال بپرسید. بهتر است سوال بپرسید تا اینکه برداشت اشتباهی داشته باشید و بر اساس آن عمل کنید.
از سوالات باز استفاده کنید. سوالات باز سوالاتی هستند که پاسخ آنها فقط “بله” یا “نه” نیست. این نوع سوالات طرف مقابلتان را تشویق میکنند تا بیشتر توضیح دهد و دیدگاه خود را به طور کامل بیان کند.
مثلا به جای اینکه بپرسید: “آیا از دست من ناراحتی؟”، بپرسید: “احساس میکنی الان چه احساسی داری؟”
وقتی سوال میپرسید، نشان میدهید که به صحبتهای طرف مقابلتان اهمیت میدهید و سعی دارید او را درک کنید.
این کار میتواند به جلوگیری از سوء تفاهم و ایجاد ارتباط بهتر کمک کند.
7. سوء تفاهمها را به سرعت حل کنید.
اگر سوء تفاهمی رخ داد، آن را نادیده نگیرید و سعی کنید به سرعت آن را حل کنید. هرچه سوء تفاهم بیشتر طول بکشد، احتمال اینکه تبدیل به مشکل بزرگتری شود بیشتر است.
به جای اینکه مقصر را پیدا کنید، بر روی حل مشکل تمرکز کنید. به دنبال راه حلی باشید که برای هر دوی شما قابل قبول باشد.
از سرزنش کردن و انتقاد کردن خودداری کنید. این کار فقط باعث بدتر شدن اوضاع میشود.
به جای آن، سعی کنید احساسات خود را به طور با صداقت و بدون پرخاشگری بیان کنید.
مثلا به جای اینکه بگویید: “تو همیشه اشتباه میکنی!”، بگویید: “وقتی این اتفاق افتاد، من احساس ناراحتی کردم. “
اگر نمیتوانید به تنهایی سوء تفاهم را حل کنید، از یک مشاور یا دوست مورد اعتماد کمک بگیرید.
8. از کلمات واضح و دقیق استفاده کنید.
از بهرهگیری از کلمات مبهم، چندپهلو و اصطلاحاتی که ممکن است طرف مقابلتان آنها را متوجه نشود، خودداری کنید. سعی کنید از کلمات واضح، دقیق و قابل فهم استفاده کنید.
از به کار بردن کلمات و عباراتی که ممکن است برای طرف مقابلتان توهینآمیز یا آزاردهنده باشند، خودداری کنید. به حساسیتهای او احترام بگذارید و سعی کنید با لحنی محترمانه صحبت کنید.
اگر در مورد معنای کلمهای مطمئن نیستید، آن را در فرهنگ لغت جستجو کنید یا از طرف مقابلتان بپرسید.
هرچه کلمات شما واضحتر و دقیقتر باشند، احتمال سوء تفاهم کمتر خواهد شد.
9. به تفاوتهای فرهنگی و شخصیتی توجه کنید.
افراد مختلف دارای فرهنگها، پیشینهها و شخصیتهای متفاوتی هستند. این تفاوتها میتوانند بر نحوه ارتباط آنها با یکدیگر تاثیر بگذارند و باعث سوء تفاهم شوند.
مثلا در برخی از فرهنگها، صحبت کردن مستقیم و صریح مرسوم است، در حالی که در فرهنگهای دیگر، صحبت کردن غیرمستقیم و با اشاره ترجیح داده میشود. اگر شما و طرف مقابلتان از فرهنگهای متفاوتی هستید، باید به این تفاوتها توجه کنید و سعی کنید نحوه ارتباط خود را با یکدیگر تطبیق دهید.
در ضمن، افراد مختلف دارای شخصیتهای متفاوتی هستند. برخی از افراد درونگرا هستند و نیاز دارند تا قبل از صحبت کردن، فکر کنند، در حالی که برخی دیگر برونگرا هستند و ترجیح میدهند به طور خودجوش صحبت کنند. اگر شما و طرف مقابلتان شخصیتهای متفاوتی دارید، باید به این تفاوتها احترام بگذارید و به یکدیگر فضا بدهید.
هرچه بیشتر در مورد تفاوتهای فرهنگی و شخصیتی بدانید، بهتر میتوانید از سوء تفاهمها جلوگیری کنید.
سعی کنید در مورد فرهنگ و شخصیت طرف مقابلتان بیشتر بدانید و به دیدگاه او احترام بگذارید.
10. از پیامهای متنی و ایمیل با احتیاط استفاده کنید.
پیامهای متنی و ایمیل میتوانند ابزارهای مفیدی برای ارتباط با دیگران باشند، اما همچنین میتوانند باعث سوء تفاهم شوند. زیرا در این نوع ارتباطات، شما نمیتوانید لحن صدا، زبان بدن و حالات چهره طرف مقابلتان را ببینید.
به همین دلیل، باید از پیامهای متنی و ایمیل با احتیاط استفاده کنید و از ارسال پیامهایی که ممکن است باعث سوء تفاهم شوند، خودداری کنید. مثلا از ارسال پیامهای طعنهآمیز، انتقادی یا جدی خودداری کنید.
اگر میخواهید در مورد موضوع حساسی صحبت کنید، بهتر است به جای پیام متنی یا ایمیل، با طرف مقابلتان تلفنی صحبت کنید یا حضوری ملاقات کنید.
از ایموجیها و شکلکها برای بیان احساسات خود استفاده کنید، اما مراقب باشید که از آنها به درستی استفاده کنید.
اگر در مورد معنای پیامی که دریافت کردهاید تردید دارید، از فرستنده سوال بپرسید.
11. به زمانبندی و مکان مناسب برای صحبت کردن توجه کنید.
اگر میخواهید در مورد موضوع مهمی صحبت کنید، زمانی را انتخاب کنید که هر دوی شما آرام و بدون استرس باشید. از صحبت کردن در زمانهایی که خسته، گرسنه یا عجله دارید، خودداری کنید.
مکانی را انتخاب کنید که آرام و خصوصی باشد و در آن احساس راحتی کنید. از صحبت کردن در مکانهای شلوغ و پر سروصدا خودداری کنید.
اگر احساس میکنید الان زمان مناسبی برای صحبت کردن نیست، آن را به زمان دیگری موکول کنید.
سعی کنید زمانی را انتخاب کنید که هر دوی شما بتوانید به طور کامل به صحبتهای یکدیگر گوش دهید و یکدیگر را درک کنید.
12. از شوخیهای نامناسب و طعنهآمیز خودداری کنید.
شوخی میتواند راهی عالی برای ایجاد صمیمیت و شادی در رابطه باشد، اما شوخیهای نامناسب و طعنهآمیز میتوانند باعث ناراحتی و سوء تفاهم شوند.
یادمه زمانی که تازه ازدواج کرده بودیم، همسرم عادت داشت خیلی مختصر و کلی حرف بزنه و من همیشه باید حدس میزدم منظورش چیه. یه روز سر یه موضوع ساده کلی باهم دعوامون شد، فقط بخاطر اینکه من برداشت اشتباهی از حرفاش داشتم. اون موقع تازه فهمیدم چقدر بیان واضح احساسات و تفکرات مهمه.
حالا بعد از چند سال، هرکدوممون سعی میکنیم قبل از صحبت کردن، دقیقا بدونیم چی میخوایم بگیم و گوش دادن فعال رو هم تمرین کردیم. مثلا وقتی یکی صحبت میکنه، دیگه موبایلمون رو زمین میذاریم و با تمام وجود گوش میدیم. این تغییر کوچیک واقعا رابطه مون رو متحول کرده.
خوشحال میشم بدونم شما چطور تونستید با چالش های ارتباطی در رابطه تون کنار بیایید. شاید تجربه هاتون بتونه به بقیه هم کمک کنه.
یه چیز دیگه که به ما خیلی کمک کرد، دوری از پیش داوری بود. من قبول دارم که گاهی خودم عجولانه قضاوت میکردم و این باعث ایجاد تنش میشد. حالا سعی میکنم همیشه اول کامل بشنوم و بدونم طرف مقابل دقیقا چه احساسی داره.
راستی یادم اومد یه بار بخاطر یه پیامک ساده کلی دلخور شدیم. اونجا فهمیدیم که پیام های متنی خیلی راحت باعث سو تفاهم میشن و حالا برای صحبت های مهم ترجیح میدیم حضوری یا تلفنی حرف بزنیم.
شاید برای شما هم موقعیت هایی پیش اومده که بخاطر ابهام در ارتباط، مشکل پیش اومده باشه. دوست دارم بدونم برای بهبود ارتباطتون چه راه هایی رو امتحان کردید.